ဆြန္ယက္ဆင္

မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ က်န္းလန္ရွင္းသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီး၊ ဗဟိုပညာေရးသိပၸံ အင္စတီက်ဳ၏ အယ္ဒီတာ ဘုတ္အဖြဲ႕၀င္၊ ပညာေရးသမိုင္း ေလ့လာမႈ တြဲဖက္ဒါ႐ိုက္တာ၊ အႀကီးတန္း သုေတသနပညာရွင္
ျဖစ္သည္။ ဆြန္ယက္ဆင္၏ ပညာေရးအျမင္မ်ားကို ျပဳစုေရးသားရာတြင္ ထြန္းေတာက္ခဲ့ေသာ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္ဘ၀၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ သိပၸံနည္းက် ပညာေရး၊ ပညာေရးဆိုင္ရာ ေတာ္လွန္ေရး အယူအဆမ်ား၊ ျပည္ပမွ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ညီညြတ္ေစျခင္း၊ ပညာေရးတန္းတူညီမွ်မႈ၊ ပညာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ ဆြန္ယက္ဆင္၏ ပညာေရး႐ႈေထာင့္စံု ဟူ၍ ေခါင္းစဥ္ငယ္မ်ားျဖင့္ တင္ျပခဲ့ပါသည္။ ဘာသာျပန္သူအေနျဖင့္ ေလးပိုင္းခြဲတင္ျပမည္ျဖစ္ရာ အပိုင္း ၂ အျဖစ္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ သိပၸံနည္းက်ပညာေရး၊ ပညာေရးဆိုင္ရာ ေတာ္လွန္ေရး အယူအဆမ်ား တို႔ကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။ _ ဘာသာျပန္သူ)

ဒီမိုကေရစီႏွင့္ သိပၸံနည္းက် ပညာေရး
နယ္ခ်ဲ႕တို႔၏ ဆိုးသြမ္းေသာ သဘာ၀ကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ ခ်င္မင္းဆက္လက္ထက္မွ ေျမပိုင္ရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသမားတို႔ က်ဴးလြန္ခဲ့သမွ် ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကို ကန္႔လန္ကာေရွ႕သို႔ ထုတ္ယူလာရန္မွာ လူမႈပညာေရး၏ အဓိက၀တၱရားျဖစ္သည္ဟု သူယံုၾကည္သည္။

အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားသည္ အက်င့္ပ်က္ျခစားၿပီး ကိုယ္က်င့္ ေဖာက္ျပန္ၾကကာ ကိုယ့္ျပည္သူမ်ားကို ေခါင္းပံုျဖတ္၍ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား၏ လိုအင္ဆႏၵကို အညံ့ခံျဖည့္ဆည္းေပးေနၾကေသာ တိုင္းျပည္သစၥာေဖာက္မ်ားဟု သူက ျမင္သည္။ သူ၏ေစတနာမွာ ျပည္သူမ်ားအၾကားတြင္ နယ္ခ်ဲ႕ႏွင့္ ကံေၾကြးခ်ေျမပိုင္ရွင္စနစ္တို႔ကို ဆန္႔က်င္ေသာ ႏိုင္ငံေရးခံစားခ်က္မ်ား ေပၚေပါက္လာေစရန္၊ ျပည္သူမ်ားအၾကားတြင္ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးစိတ္ ျဖစ္ေပၚလာၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ႏွင့္ ကံေၾကြးခ်ေျမပိုင္ရွင္တို႔အား ဆန္႔က်င္ထၾကြၾကေစရန္ ျဖစ္သည္။

`ကၽြႏု္ပ္တို႔တိုင္းျပည္ကို ကယ္တင္ႏိုင္ေရးသည္ ျပည္သူတို႔၏ ႏိုးၾကားမႈတြင္ တည္သည္´၊ `ေတာ္လွန္ေရးတြင္ လွ်င္ျမန္စြာ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိႏိုင္ရန္မွာ ၀ါဒျဖန္႔ပညာေပးမႈ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ လက္နက္ကိုင္စြဲမႈ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတို႔ေပၚတြင္ တည္သည္´ဟု သူက ေၾကြးေက်ာ္သည္။

ထိုသို႔ေသာ ၀ါဒျဖန္႔ပညာေပးမႈမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရး၏ ျပည္သူ႔မူ၀ါဒသံုးရပ္ကို ႏွလံုးသည္းပြတ္ထိေအာင္ စြဲမွတ္လ်က္ ျပည္သူမ်ား၏ စိတ္ကူးအႀကံအစည္မ်ားကို ေျပာင္းလဲေပးကာ `သမၼတႏိုင္ငံေတာ္´စနစ္အား ပိုမိုႏွစ္သက္လိုလားေသာ စိတ္အခံမ်ားအား အသင့္ျပင္ဆင္ ထားႏိုင္ၾကရန္ ရည္ရြယ္သည္။

ထိုသို႔ ဒီမိုကေရစီသမၼတႏိုင္ငံေတာ္တစ္ရပ္ အတြက္ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းမ်ားကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ရန္ ဆြန္ယက္ဆင္သည္ ခနီးလွည့္လည္ကာ ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပတို႔တြင္ ေဟာေျပာမႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ရသည္။ ေတာ္လွန္ေရးအယူအဆမ်ား ျပည့္လ်မ္းေနေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားကို သူေရးခဲ့ၿပီး `စာဖြဲ႔မခံရသည့္ ဆင္းရဲတြင္းထဲမွ ဘ၀မ်ားကို ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးကယ္တင္ၿပီး ႏိုင္ငံအား ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚတြင္ ကိုယ္ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးၾကဖို႔´ သူႏႈိးေဆာ္ခဲ့သည္။

ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ခ်င္မင္းဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကို စတင္ျဖဳတ္ခ်ၾကရန္ ျပည္သူလူထုအား သူ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ခဲ့သည္။ ျပည္တြင္းတြင္ေရာ ျပည္ပတြင္ပါ ၀ါဒျဖန္႔ ပညာေပးေရး အဓိကအဂၤါရပ္မ်ားအျဖစ္ `မင္းေပါင္´၊ `ဆူးေပါင္´၊ `အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ´ စသည့္ မဂၢဇင္းမ်ား၊ စာေစာင္မ်ားစြာကို ထူေထာင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ဖန္းက်ီးယို ျပဳစုထားသည့္ `ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ မထူေထာင္မီ ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပတြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ ေတာ္လွန္ေရး သတင္းစာမ်ား´စာရင္းတြင္ ထိုေခတ္ကာလက ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ေတာ္လွန္ေရးသတင္းစာႏွင့္ စာေစာင္ေပါင္း တစ္ရာထက္မနည္းသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

လူငယ္ေတာ္လွန္ေရးသမားတစ္ဦးျဖစ္ေသာ က်ဳိ႐ုန္းေရးသားသည့္ `ေတာ္လွန္ေရးတပ္မေတာ္´ႏွင့္ ခ်န္းရွန္းဟြာ ေရးသားသည့္ `အခ်က္ေပးေခါင္းေလာင္းသံ´ အမည္ရွိစာေစာင္မ်ားသည္ ေစာင္ေရေသာင္းခ်ီ၍ ေရာင္းခ်ခဲ့ရသည္။ အုပ္စိုးလ်က္ရွိေသာ ခ်င္မင္းဆက္တို႔ က်ဴးလြန္သမွ် ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကို သူတို႔က အေသးစိတ္ ထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့ၾကသျဖင့္ မေက်ခ်မ္းမႈ မ်ဳိးေစ့မ်ားကို ပ်ဳိးေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး ေတာ္လွန္ေရး အညြန္႔ထြက္လာေစခဲ့သည္။

၀ါဒျဖန္႔ပညာေပးမႈမ်ားကို ေဆာင္ရြက္စဥ္အတြင္း ဆြန္ယက္ဆင္သည္ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုေပါင္းမ်ားစြာကို ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ၿပီး၊ ယင္းတို႔ထဲ၌ ရွင္းက်ဳံး၊ ထံုးမင္၊ ရိက်ီ၊ ၀မ္ရွီး၊ ကုံးက်င္ အဖြဲ႕မ်ားလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ထိုအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ သူ၏`ျပည္သူ႔မူ၀ါဒသံုးရပ္´ကို ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိကာ ခ်င္မင္းဆက္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကို ျဖဳတ္ခ်၍ ျပည္သူ႔သမၼတဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတစ္ခု ထူေထာင္ရန္ ႏႈိးေဆာ္ၿပီး၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအစည္းအေ၀းမ်ား၊ စစ္တပ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားထဲတြင္ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သည္။

ေတာ္လွန္ေရးသတင္းစာမ်ား၊ စာေစာင္မ်ားႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားျဖင့္ ဆြန္ယက္ဆင္သည္ ကံေၾကြးခ် ေျမပိုင္ရွင္စနစ္ ပညာေရးႏွင့္ ယင္း၏ စာရိတၱပိုင္းကို ျပင္းထန္စြာ ေ၀ဖန္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ကံေၾကြးခ်ေျမပိုင္ရွင္စနစ္၏ ပညာေရးသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ သူေျမပိုင္ရွင္ လူတန္းစား၏ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ တန္ဆာပလာတစ္ခုသဖြယ္ အသံုးေတာ္ခံေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုပညာေရး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ျပည္သူမ်ားအား ေခါင္းပံုျဖတ္ ဖိႏွိပ္မည့္ အရာရွိမ်ားကို ေလ့က်င့္ပ်ဳိးေထာင္ေပးရန္သာ ျဖစ္ေနေၾကာင္းကို -


"အစိုးရစာေမးပြဲမ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိျခင္းအား ဂုဏ္ျဒပ္တစ္ခုအျဖစ္ ယူဆၾကသည္။ ထိုေအာင္ျမင္မႈသည္ အဆင့္ျမင့္ရာထူးမ်ား ရရွိေစရန္ လမ္းဖြင့္ေပးသည္။ ရာထူးတစ္ခု ရရွိသည္ႏွင့္ လာဘ္မ်ား ရလာသည္။ သူတို႔၏ လူေနမႈအဆင့္အတန္းကို ထိန္းသိမ္းထားရန္ သူတို႔၏ လစာမ်ားက လံုေလာက္ျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ အထက္လူႀကီးမ်ားထံ ႏွစ္စဥ္သြားေရာက္ ဂါရ၀ျပဳၾကရသည္။ ထိုအတြက္ လာဘ္မွမယူလွ်င္ မည္သည့္ေနရာမွ ေငြကို သူတို႔ရၾကမည္နည္း။ အစိုးရက သူတို႔ဘက္မွ ရပ္တည္ေပးေနသည္ျဖစ္ရာ တုံးလြန္းအလြန္းသူမ်ားမွလြဲ၍ မည္သူက ျခစားမႈမွ ကင္းေအာင္ေနၾကပါ မည္နည္း။ သူတို႔အိပ္ကပ္မ်ားထဲတြင္ ေငြစေၾကးစမ်ား ျပည့္လွ်ံသြားသည့္အခါ အခ်ဳိ႕အ၀က္ကို ရာထူးတိုးေရးအတြက္ သံုးၾကရျပန္သည္။ သူတို႔အသက္ရွင္ေနၾကသည္မွာ ထိုအတြက္သာ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ေသာ သူခိုးအရာရွိမ်ားသည္ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ တရားေရးတို႔တြင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိုင္းကို ခ်မွတ္ရေသာ အျမင့့္ဆံုးရာထူးမ်ားသို႔ ေရာက္ရွိၾကေပလိမ့္မည္။"
ဟု သူကေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ေျမပိုင္ရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြင္းမွ ရာဇ၀တ္မႈမွန္သမွ်သည္ ရာထူးေနရာမ်ားကို ေရာင္းစားျခင္း၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျပဳျခင္း၊ ဥပေဒကို ထင္သလိုျပဳျခင္း၊ လူအမ်ား၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ အေတြးအျမင္ က်ယ္ျပန္႔လာျခင္းကို ကန္႔သတ္ျခင္း စသည္တို႔ကဲ့သို႔ေသာ အမူအက်င့္မ်ားမွ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆြန္ယက္ဆင္သည္ ေျမပိုင္ရွင္စနစ္၏ ပညာေရးကို ကာလရွည္ၾကာ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၿပီး၊ ထိုစနစ္အတြင္း ေက်ာင္းသားမ်ား ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့ရသမွ်မွာ အခ်ည္းႏွီးသာျဖစ္သည္ဟု ယူဆခဲ့ျခင္းကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

"ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ေလးေစာင္တြဲ၊ ဂႏ ၳ၀င္ငါးက်မ္းႏွင့္ ယင္းတို႔အား အေထာက္အကူျပဳမည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုသာ ေလ့လာၾကရသည္။ ထိုက်မ္းမ်ားမွာလည္း လႊမ္းမိုးဆဲ အမိန္႔အာဏာ၊ လမ္းစဥ္ႏွင့္ အေတြးအေခၚတို႔ႏွင့္ မညီလွ်င္ညီေအာင္ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား၊ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခံထားၾကရသည္။ ယင္းတို႔ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ အျမင္ကြယ္ၾကရသည္။ သာမာန္ျပည္သူမ်ား၏ ဘ၀အေၾကာင္း မပါ၀င္ဘဲ ထိုနည္းအတိုင္း ေက်ာင္းသားမ်ားအား သင္ၾကားေပးခဲ့ၾကသည္။ ယင္းေၾကာင့္ပင္ ၾကင္နာျမတ္ႏိုးစြာ အုပ္ခ်ဳပ္သည္ ျဖစ္ေစ၊ ၾကမ္းၾကဳတ္ရက္စက္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ႐ိုးေျဖာင့္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္သည္ျဖစ္ေစ၊ လိမ္ညာေကာက္က်စ္လ်က္ အုပ္ခ်ဳပ္သည္ျဖစ္ေစ လူအမ်ားက အမိန္႔ဥပေဒမ်ားကို  လိုက္နာေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။"

ေျမရွင္တို႔၏ ပညာေရးသည္ ျပည္သူမ်ားေတြးေခၚႏိုင္မႈကို ကန္႔သတ္ထားခဲ့သည္။ လူမ်ားသည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ အလိုဆႏၵကို မည္သို႔ လိုက္နာရမည္ကိုသာ သိႏိုင္ၾကသည္။ ထိုပညာေရးစနစ္ေၾကာင့္ပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအား ပိုမိုမြဲေတၿပီး ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲကာ ကိုယ့္အား ကိုယ္မကိုးႏိုင္ျဖစ္ေစသည္။  ဆြန္ယက္ဆင္က
"တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားသည္ လက္သင့္ရာစားေတာ္ေခၚေသာ၀ါဒျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေနထိုင္ရွင္သန္ခဲ့ၾကရၿပီး ေနာက္၊ တိုင္းတစ္ပါးသားတို႔လက္ေအာက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၆၀ ထက္မနည္း ေနထိုင္ၾကရျပန္သည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔တြင္ က်င့္၀တ္ပိုင္းအရ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈ ေပ်ာက္ဆံုးသည္မွာ ၾကာျမင့္ေပၿပီ။ ယင္းကို ျပန္ရႏိုင္ရန္ ယေန႔ေခတ္ႀကိဳးစားရာ၌ ပညာေရးျဖင့္ အစျပဳရမည္"
ဟု ေရးသားခဲ့သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အရာရွိစာေမးပြဲမ်ားအား ဖ်က္သိမ္းေပးရန္ သူက ညႊန္ျပခဲ့သည္။ သူ၏ ပထမဆံုးေသာ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည့္ ရွင္းက်ဳံးအသင္းႀကီး၏ ဖြဲ႔စည္းပံုစည္းမ်ဥ္းတြင္ "လူမႈ၀န္းက်င္၏ ဥတုရာသီကို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္မည့္ သတင္းစာတိုက္မ်ား ဖြင့္လွစ္ထူေထာင္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ အရည္အခ်င္းျပည့္မီေသာ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ေလ့က်င့္ပ်ဳိးေထာင္ေပးႏိုင္မည့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ထူေထာင္ႏိုင္ရန္" ရည္မွန္းခ်က္ထားခဲ့သည္။

၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးၿပီးေနာက္ ထြက္ရွိခဲ့ေသာ ပညာေရးဆိုင္ရာ အမိန္႔ေၾကညာစာတြင္ "ေက်ာင္းသင္႐ိုးမ်ားထဲတြင္ တ႐ုတ္ဂႏ ၳ၀င္စာေပမ်ားကို နည္းႏိုင္သမွ်နည္းပါးၿပီး၊ ပညာေရး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံအတြက္ ကိုယ္က်င့္ဆိုင္ရာ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈကို ျမႇင့္တင္ေပးရမည္"ဟု ေဖာ္ျပပါရွိခဲ့သည္။ ပေဒသရာဇ္မ်ားအား သစၥာရွိျခင္းႏွင့္ ကြန္ဖ်ဴးရွပ္အား ေလးစားျမတ္ႏိုးမႈကို ျပသျခင္းတို႔ကိုသာ ပဓာနထားေနေသာ ခ်င္မင္းဆက္၏ ေျမပိုင္ရွင္စနစ္ပညာေရးကို စြန္လႊတ္ေစခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံအား လြတ္လပ္မႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ ညီအစ္ကိုရင္းခ်ာကဲ့သို႔ တစ္ေသြးတစ္သားတည္းျဖစ္မႈဟူေသာ စိတ္ဓာတ္တို႔ျဖင့္ အေထာက္အကူျပဳၿပီး၊ လူတစ္ဦးခ်င္းစီအား ဘက္စံုထက္ျမက္၍ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ပ်ဳိးေထာင္ ေပးႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းတို႔ျဖင့္ စစ္ပညာ၊ ျပည္သူ႔နီတိ၊ ကမာၻ႔အျမင္ႏွင့္ ရသအျမင္တို႔အေပၚ အေျခခံသည့္ မူ၀ါဒမ်ားကို သူဆက္လက္ ညႊန္ျပခဲ့သည္။

အာဏာႏွင့္ ေငြေၾကးရရွိေရးကိုသာ ရည္ရြယ္ေနခဲ့ေသာ ေျမပိုင္ရွင္တို႔၏ ပညာေရးအစား ေကာင္းမြန္ျပည့္စံုေသာ က်င့္၀တ္ပိုင္း ဂုဏ္သိကၡာကို သင္ၾကားေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ေသာ၊ သာတူညီမွ်ျဖစ္ေသာ၊ လႊတ္လပ္ေသာ ပညာေရးတစ္ရပ္ျဖင့္ ေျပာင္းလဲေစမည္ဟု သူလိုလားခဲ့သည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေသာ ေျမပိုင္ရွင္တို႔၏ ပညာေရးကို ပညာေရးအသစ္ျဖင့္ နိ႒ိတံေစခဲ့သည္။ ထိုပညာေရးသစ္သည္ တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရးကို ဦးတည္ရာေျပာင္းလဲသြားေစၿပီး တိုးတက္ထြန္းကားမႈမ်ားဆီ ဦးတည္ေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ ေနာက္ထပ္ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားေပၚတြင္ မ်ားစြာလႊမ္းမိုးမႈရွိေလသည္။

ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ပညာေရး ဘယ္ဟာအရင္လဲ
၂၀ ရာစုအစဦးတြင္ ခန္႔ယိုေရႊႏွင့္ လ်န္ခ်ီေခ်ာင္းတို႔ ဦးစီးေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလိုလားသူ ဘူဇြာမ်ားသည္ ခ်င္မင္းဆက္အား ကာကြယ္ေပးသည့္ သစၥာေတာ္ခံမ်ားအျဖစ္ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ေျပာင္းလဲပစ္လိုက္ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းခံပေဒသရာဇ္ စနစ္သို႔ ေရာက္ရွိေစႏိုင္သည့္ မည္သည့္ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ဳိးကိုမဆို သူတို႔ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကို တန္ျပန္ဆန္႔က်င္ေနေသာ ယင္းတို႔အုပ္စု၏ အဆန္းထြင္ခ်က္မ်ားသည္ ခ်င္မင္းဆက္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ ျပန္ေရာက္ေအာင္ ျပဳရာသာေရာက္ေၾကာင္း ဆြန္ယက္ဆင္က ညႊန္းျပေျပာဆိုခဲ့သည္။

"ေ၀ေက်ာင္ေပါင္၏ ပိုင္ရွင္ထံသို႔ ေပးပို႔ေသာစာထဲမွ ပညာေရးအယူအဆ" ကို ေရးသားသူ ယန္ဖူက "ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ျပည္သူမ်ား၏ ဆင္းရဲဒုကၡမွာ သူတို႔၏ မသိမႈအ၀ိဇၨာတြင္ပင္ တည္ေနသည္။ အကယ္၍ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္လာဦးေတာ့ ကိုယ္က်င့္တရား နိမ့္က်ေနၿပီး အသိဥာဏ္ႏံုနဲ႔ေသာ တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားသည္ အေရးပါေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ား ေပၚေပါက္လာေအာင္ ဦးေဆာင္ႏိုင္ျခင္း ရွိမည္မဟုတ္။ လက္ရွိကာလ၏ ပရိယာယ္တြင္ တိုးတက္မႈရွိေသာ အကူးအေျပာင္းကာလတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ ပညာေရးမွပင္ စတင္ရမည္"ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ထိုသို႔ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားမ်ား၏ အယူအဆကို ဆြန္ယက္ဆင္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ေျခပသည္။ ဆန္႔က်င္ဘက္အားျဖင့္ လူမႈေရးျပႆနာမ်ားသည္ မ်ားေျမာင္ေပြလီလွသည္ျဖစ္ရာ ျပည္သူမ်ားသည္ မေလာက္မငျဖင့္ အသက္ေမြးေနၾကရသည္။ ႏိုင္ငံအား နိမ့္ပါးေနရျခင္းမွ ဆယ္တင္၍ ေသခ်ာစြာ ဆက္လက္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွန္မွာ ျပည္သူမ်ား၏ အသိဥာဏ္ကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းႏွင့္ ပညာေရးကုိ လူမွန္သမွ် ရရွိႏိုင္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း ဟု သူယူဆသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ပင္ ခ်င္မင္းဆက္အား ျဖဳတ္ခ်ေရးကို ျပည္သူမ်ား သတိမူေနရမည္လည္း ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ပညာေရးကို ေတာ္လွန္ေရးထက္ အရင္ျပဳရမည္ဟူေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားမ်ားကို သူဆန္႔က်င္ခဲ့သည္။ ခ်င္မင္းဆက္ကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္မွသာ ပညာေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္မည္ဟုလည္း သူယံုၾကည္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ေျပာင္းလဲျပဳျပင္ေရးတြင္ ပညာေရးသည္ အေရးႀကီးေသာ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္သည္ဟူေသာ အျမင္အေပၚ သူသံသယ မထားေသာ္လည္း ပထမေျခလွမ္းအျဖစ္မူ အစမျပဳသင့္ေၾကာင္း သူထုတ္ေဖာ္ခဲ့သည္။ ပထမေျခလွမ္းသည္ ေတာ္လွန္ေရးမွအပ အျခားမည္သည့္အရာမွ မျဖစ္ႏိုင္ဟူ၍…။

၀ဏၰစိုး

Ref: Sun Yat-sen by Zhang Lanxin, from Thinkers on Education Part 4, UNESCO Publication

Posted in: ေဆာင္းပါး